Wetsvoorstel verplichte toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten (Wtta)

Vandaag is het wetsvoorstel ‘Wet toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten’ (Wtta) bij de Tweede Kamer ingediend. Het wetsvoorstel is één van de maatregelen uit het advies van het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten om de uitzendsector beter te reguleren. De Wtta heeft als doelstelling om de positie van ter beschikking gestelde arbeidskrachten te verbeteren, in het bijzonder die van arbeidsmigranten, en om een gelijk speelveld te creëren voor ondernemingen die arbeidskrachten ter beschikking stellen. De verplichte toelating zal waarschijnlijk per 1 januari 2026 worden ingevoerd.

Nieuw stelsel

Het wetsvoorstel schetst de uitgangspunten voor het nieuwe stelsel van verplichte toelating voor ondernemingen die arbeidskrachten ter beschikking stellen[1]. Het nieuwe stelsel is gebaseerd op het systeem van SNA. Ondernemingen zullen door een geaccrediteerde inspectie-instelling geïnspecteerd worden op basis van een normenkader. Dit normenkader bestaat uit het SNA-normenkader plus verschillende aanvullingen. Voor de aanvullende eisen moet onder meer gedacht worden aan het loonverhoudingsvoorschrift, huisvesting en procedures met betrekking tot gelijke kansen bij werving en selectie. Proefinspecties met het nieuwe normenkader zullen op korte termijn plaatsvinden. Wel is al duidelijk dat een inspectie voor de verplichte toelating aanzienlijk meer tijd zal gaan kosten.

Met een inspectierapport kan een onderneming vervolgens bij de minister verzoeken om toelating. Tegelijkertijd moet een verklaring omtrent gedrag (VOG) worden aangeleverd en een waarborgsom worden gestort. De precieze wijze van aanmelding, schorsen en doorhaling wordt nog uitgewerkt in lagere wetgeving en zal op een later moment duidelijk worden.

SNA gecertificeerde ondernemingen

Het ministerie van SZW heeft in overleg met SNA een instroomregeling voor SNA gecertificeerde ondernemingen naar het nieuwe stelsel uitgewerkt. Ondernemingen met een SNA-keurmerk kunnen in 2025 met het certificaat van SNA om toelating verzoeken bij de minister. Ze hoeven met andere woorden niet eerst een inspectie op het nieuwe uitgebreide normenkader te ondergaan om te worden toegelaten. Wel moet aan de andere voorwaarden, zoals de VOG en waarborgsom, worden voldaan.

Zorgen over beperkte inspectiecapaciteit

Duidelijk is dat het nieuwe stelsel veel extra (private) inspectiecapaciteit gaat vragen, niet alleen omdat de inspecties langer gaan duren maar ook omdat veel meer ondernemingen onder het stelsel gaan vallen. In de brief aan de Tweede Kamer wordt gesproken over 14.000 tot 19.500 ondernemingen. Gezien de ingangsdatum van de verplichte toelating per 1 januari 2026, is het niet reëel te veronderstellen dat inspectie-instellingen voor die datum voldoende inspectiecapaciteit kunnen opbouwen om alle ondernemingen goed en tijdig te inspecteren. Dit brengt de uitvoerbaarheid van het nieuwe stelsel in het gedrang. Er is dan ook grote zorg dat dit in de eerste jaren van het nieuwe stelsel zal leiden tot veel ongelijkheid en onduidelijkheid. Het is derhalve van belang dat in de komende periode verder invulling wordt gegeven aan een overgangsregeling waarbij ongelijkheid en onduidelijkheid tot een minimum worden beperkt.

Aanbiedingsbrief wetsvoorstel toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten